FORMY PRZEMOCY. PRZEMOC PSYCHICZNA
Jest jedną z głównych form przemocy. Nazywana jest również przemocą emocjonalną. Trudniej ją rozpoznać niż na przykład przemoc fizyczną, jednak często jest z nią powiązana. Może poprzedzać przemoc fizyczną oraz przemoc na tle seksualnym.
Polega na znęcaniu się nad kimś w taki sposób, który nie ma charakteru fizycznego. Zachowania mają zranić ofiarę i osłabić jej pewność siebie. W konsekwencji głównym celem sprawcy jest uzyskanie kontroli lub dominacja.. Natomiast ofiara może się zmagać na przykład z lękiem, depresją, trudnościami w koncentracji i w podejmowaniu decyzji, a także kwestionować własne postrzeganie sytuacji. Relację taką charakteryzuje nierównowaga sił. Przemoc psychiczna może mieć miejsce w związku, między rodzicem a dzieckiem albo między przełożonym, a podwładnym.
Oznaki przemocy psychicznej
Na początku związku relacje między partnerami zazwyczaj nie są przemocowe. Czasem jednak bywa, że coś w relacji wywołuje nieprzyjemne odczucia. Warto zwracać uwagę na swoje przeczucia, aby jak najszybciej dostrzec sygnały ostrzegawcze i zareagować.
Kontrola
Różne taktyki oraz wskaźniki przemocy psychicznej często wynikają z chęci sprawowania kontroli nad ofiarą. Na początku mogą raczej przypominać zachowania opiekuńcze, takie jak troska oraz okazywanie zainteresowania. Jednak w przemocowej relacji takie zachowania mają na celu kontrolę nad ofiarą. Sprawca zazwyczaj chce dokładnie wiedzieć gdzie przebywa ofiara, wyznacza z kim może się spotykać oraz co robić.
Wyzwiska
Wyzwiska mają na celu poniżenie ofiary i obniżenie jej poczucia własnej wartości. Mogą być mówione wprost ale mogą też być ukryte pod postacią żartów. Celem jest obniżenie poczucia własnej wartości u ofiary oraz kontrola.
Krzyk
Jest to również próba kontroli przez narzucenie swojej woli. Krzyk ma sprawić, że ofiara nie może wyrazić swojego zdania i w ten sposób ją osłabić. Po czasie takie zachowanie jest bardzo wyniszczające i pozbawia ofiarę godności.
Gaslighting
Nazwa tego zjawiska pochodzi ze sztuki teatralnej o nazwie “Gas light” z lat trzydziestych XX wieku. Bohater tej sztuki manipuluje partnerką tak, aby osłabić jej wiarę we własne zmysły. Sprawca może zatajać informacje albo przekazywać je tak, aby pasowały do jego wersji wydarzeń, a za pomocą żartów i sarkazmu neguje doświadczenia ofiary, zachowuje się jakby nie miało miejsca to, co miało miejsce. W wyniku takich działań ofiara traci poczucie rzeczywistości i zaczyna kwestionować swoje własne doświadczenia.
Izolacja
Zdarza się, że sprawca przemocy traktuje spędzanie czasu ofiary z bliskimi, jako zagrożenie i stara się ją odizolować. Często zaczyna się to przez krytykę relacji z tymi osobami. Sprawca może też ograniczać dostęp do pieniędzy lub transportu, tak aby ofiara nie mogła się spotykać z bliskimi i rodziną. Taka izolacja może prowadzić do samotności, a w dłuższej perspektywie nawet do różnego typu zaburzeń psychicznych i problemów ze zdrowiem.
Groźby
Są słownie wyrażoną chęcią sprawienie komuś krzywdy, zadania bólu lub pozbawienia czegoś. W groźbach zawiera się możliwość użycia przemocy fizycznej. Wywołują strach, który może powodować uleganie naciskom i oczekiwaniom sprawcy.
Pomóż nam pomagać
W ciągu 25 lat działalności Fundacja NON LICET zrealizowała wiele projektów i pomogła wielu osobom. By móc nieść pomoc przez kolejne lata potrzebne jest wsparcie finansowe, które pozwoli organizacji zapewnić długofalową pomoc tym, którzy najbardziej jej potrzebują.
Każda, nawet najdrobniejsza, kwota przybliża nas do celu jakim jest pomoc osobom doświadczającym przemocy. Pewność, że co miesiąc mamy środki na prowadzenie pomocy psychologicznej to gwarancja, że będziemy w stanie pomóc tym, którzy nas potrzebują. Osobom doświadczającym przemocy fizycznej, psychicznej i seksualnej, dzieciom krzywdzonym i osobom przeżywającym kryzys.
Wsparcie dla Fundacji NON LICET
tytuł przelewu: darowizna na cele statutowe
Alior Bank SA 45 2490 0005 0000 4530 9931 6699
Fundacja „NON LICET” Pomoc Ofiarom Przemocy w Rodzinie
Stalowa 6A, 53-425 Wrocław
Na podstawie:
Comito, T. (2021) Przemoc, której nie widać. Jak rozpoznać i przerwać cykl przemocy psychicznej
Helios, J., Jedleca, W. (2017). Współczesne oblicza przemocy. Zagadnienia wybrane